لیزر موهای زائد آقایان در سال‌های اخیر در حال گسترش است و مردان بیشتری موهای بدن خود را با کمک لیزر از بین می‌برند. بر خلاف تصور بسیاری از مردان، لیزر فقط برای خانم‌ها و داشتن پوست صاف و شفاف، کاربرد ندارد. آقایان نیز در دو زمینه می‌توانند بهترین استفاده را از لیزر موهای زائد ببرند:
- برای بدنسازان و ورزشکاران، لیزر موهای بدن یک موهبت است که در وقت، انرژی و هزینه آنها برای از بین بردن موهای بدن، بسیار موثر است.
- برای تمامی آقایان، از بین بردن همیشگی موهای زیر بغل، زیر شکم، خط پشت گردن و خط ریش، یک ویژگی فوق‌العاده از لیزر موهای زائد آقایان است.
اما چند سوال اساسی وجود دارد که باعث می‌شود آقایان در انجام لیزر کمی تردید داشته باشند؛ اینکه:
- آیا لیزر موهای زائد آقایان واقعا نتیجه بخش است؟
- لیزر موهای زائد چگونه کار می‌کند و اساس علمی آن چیست؟
- آیا لیزر آقایان و خانم‌ها باهم تفاوت دارد؟
- آیا لیزر برای مردان درد بیشتری دارد؟
- لیزر برای آقایان خطر ناباروری به دنبال ندارد؟
- و از همه مهمتر: آیا واقعا با این هزینه‌هایی که باید برای 6 یا 8 جلسه پرداخت شود، آیا واقعا انجام لیزر اقتصادی و مقرون به صرفه است؟
در این مقاله، به این سوالات کاملا پاسخ می‌دهیم تا همه چیز را در مورد لیزر موهای زائد آقایان بدانید.
- لیزر موهای زائد آقایان: ترس‌ها و تردیدهای اشتباه
- اساس کار لیزر موهای زائد
- فولیکول‌ها و چرخه رشد مو
- نقش لیزر در برهم زدن چرخه رشد مو
- سوال: آیا باید تا آخر عمر جلسات تکمیلی لیزر را ادامه داد؟
- تفاوت لیزر موهای زائد آقایان با خانم‌ها
- لیزر بدون درد و نتیجه بخش برای آقایان
- آیا لیزر موهای زائد آقایان خطرناک است؟
- آیا لیزر موهای زائد اقتصادی است؟
- مراقبت‌های قبل و بعد از لیزر موهای زائد آقایان
لیزر موهای زائد آقایان: ترس‌ها و تردیدهای اشتباه
بگذارید خیلی صریح به سراق اصل مطلب برویم: تصورات بیشتر مردم (چه آقایان و چه خانم‌ها) در مورد لیزر موهای زائد، حتی کسانی که تجربه آن را داشته اند، ناقص و یا حتی گاهی غلط است. لیزر موهای بدن یک روش کاملا علمی و پزشکی است که باید زیر نظر متخصص پوست و مو یا پزشک زیبایی و تحت مجوزهای لازم انجام شود.
پس به هیج وجه فکر نکنید با یک روش ساده و غیر کاربردی روبرو هستید که ممکن است تاثیری روی از بین بردن موهای بدن شما نداشته باشد. اگر قبلا تجربه نامناسبی داشته‌اید و یا در مورد تاثیر معکوس لیزر، درد زیاد، سوختگی و یا دیگر عوارض جانبی لیزر چیزهایی شنیده‌اید، شما فقط بخشی از ماجرا را فهمیده‌اید؛ اما چیزی که شما نمی‌دانید این است که:
با کدام دستگاه، کدام طول موج و توسط چه کسی لیزر نامناسب انجام شده است که اثرات منفی و عوارضی را به دنبال داشته است؟
وقتی به کلینیک معتبر مراجعه کنید، تحت نظر پزشک و سوپروایزر لیزر، توسط اپراتور مجرب و با دستگاه مناسب و طول موج درست لیزر موهای زائد آقایان را انجام دهید، نتایج معجزه آسای آن را طی چند ماه خواهید دید.
اما اساس کار لیزر موهای زائد در چیست؟ چگونه یک باریکه از پرتوهای نوری، می‌تواند فقط موهای بدن را از بین ببرد و جلوی رشد آنها را بگیرد اما به دیگر بافت‌های پوست و اندام‌های داخلی بدن آسیبی نرسد؟
اساس کار لیزر موهای زائد
لیزر موهای زائد بدن دستگاهی است که با کمک تابش پرتوهای نور لیزر، ریشه موهای درون پوست را هدف قرار می‌دهد و با آسیب زدن به آنها، جلوی فعالیت و رشد دوباره موها را می‌گیرد. فناوری لیزر بیش از 50 سال است که در دنیا برای رفع موهای زائد بدن استفاده می‌شود و از نظر سازمان غذا و داروی امریکا به عنوان یک روش درمانی ایمن و بدون خطر پذیرفته شده است. در واقع اولین مجوز FDA برای دستگاه لیزر روبی در سال 1964 میلادی (1343 خورشیدی) صادر شده است.
اساس کار لیزر در چرخه رشد مو و رنگدانه‌های موجود در تارهای مو نهفته است. وقتی موها در حالت رشد و فعالیت قرار دارند، امواج نوری لیزر در یک طول موج خاص به آنها تابیده می‌شود. موها رنگ خود را از وجود رنگدانه‌هایی مانند ملانین می‌گیرند. ملانین این ویژگی را دارد که انرژی پرتوهای لیزر را به خود جذب کند.
با جذب انرژی لیزر، ملانین داغ می‌شود و باعث سوختن موهای زائد می‌شود. وقتی موهای بدن با تابش نور لیزر شروع به سوختن می‌کند، ریشه‌های مو و فولیکول‌های آن دچار آسیب می‌شوند. فولیکول‌ها که در واقع ارگان‌های کوچک سازنده موهای سر و بدن هستند، با سوختن موها از کار می‌افتند و برای مدتی به فاز استراحت می‌روند.
وقتی جلسات لیزر با چرخه رشد مو و فعالیت فولیکول‌ها هماهنگ شود، به طور مرتب به ریشه مو آسیب وارد می‌شود. تا جایی که فولیکول‌ها برای مدت طولانی، گاهی تا چند سال، از کار می‌افتند. هرگاه دوباره ریشه‌های مو بازسازی شوند و شروع به کار کنند، تنها یک جلسه لیزر تکمیلی می‌تواند باز هم برای یک یا چند سال، آنها را متوقف کند.
فولیکول‌ها و چرخه رشد مو
جالب است بدانید که همه‌ی موهای سر و بدن انسان همراه با فولیکول‌های سازنده مو، یک چرخه دائمی رشد، ریزش و استراحت را طی یک تا 5 سال، پشت سر می‌گذارد. یعنی موهای بدن بسته به ناحیه رشد و اندازه فولیکول‌ها، بعد از یک، دو یا 5 سال می‌میرند و میریزند تا موهای جدید جای آنها دوباره رشد کنند.
فولیکول‌های مو که به آن ریشه مو نیز گفته می‌شود، ارگان‌های بسیار کوچک و کیسه مانندی هستند که مانند یک گلدان میکروسکوپی عمل می‌کنند. پیاز مو در بخش انتهایی و گلدان مانند فولیکول قرار دارد و از آن طریق مواد مورد نیاز خود را از رگ‌های خونی زیر پوست به دست می‌آورد. فولیکول در تمام طول چند سال رشد مو، از آن مانند یک گلدان مراقبت می‌کند و آن را رشد می‌دهد.
این چرخه رشد، مرگ و ریزش مو طی چند سال و در 4 گام انجام می‌شود:
آناژن یا رشد مو: در این مرحله برای چند سال به طور پیوسته اتفاق می‌افتد و موهای شما مرتب بلند می‌شود. معمولا 80 تا 85% از موهای بدن شما در این مرحله قرار دارند. (این همان مرحله‌ای است که فولیکول در حال فعالیت کامل است و باید توسط پرتوهای لیزر مورد هدف قرار گیرد.)
کاتاژن یا ریزش مو: موهای شما می‌میرند. ارتباط پیاز موها با رگ‌های خونی قطع می‌شود و موها به آرامی از پوست خارج می‌شوند و میریزند. این مرحله حدود 2 هفته طول می‌کشد و در این مدت به مرور فولیکول چروکیده، جمع و کوچک می‌شود؛ مانند یک کشمش خشک شده!
تلوژن یا استراحت فولیکول: در این گام، فولیکول که یک کارخانه کوچک ساخت مو است، چند ماه استراحت می‌کند و برای فعالیت دوباره آماده می‌شود. (در این مرحله نباید لیزر انجام شود؛ چون مویی درون فولیکول وجود ندارد که با سوختن ملانین مو، به فولیکول آسیبی وارد شود!)
مرحله میانی یا آناژن اولیه (رویش اولیه مو): در این مرحله که پیش از شروع مرحله آناژن (رشد مو) اتفاق می‌افتد، یک سلول بنیادی از کیسه‌ی ذخیره فولیکول جدا می‌شود و وارد بخش پایینی یا ماتریکس فولیکول می‌شود. این سلول بنیادی شروع به تکثیر و رشد می‌کند تا پیاز مو را بسازد و موی جدیدی شکل داده شود.
نقش لیزر در برهم زدن چرخه رشد مو
در لیزر موهای زائد آقایان، پیدا کردن طول این چرخه رشد مو و برهم زدن آن بسیار مهم است. وقتی برای بار اول لیزر انجام می‌دهید، فولیکول‌های مو را به اجبار از فاز آناژن (رشد مو) به فاز کاتاژن (مرگ مو) و سپس تلوژن (استراحت) می‌برید. به ماتریکس فولیکول و ارتباط آن با رگ‌های خونی آسیب وارد می‌شود و قدرت رشد موی آن کاهش پیدا می‌کند.
بعد از چند هفته یا یک ماه، فولیکول خودش را ترمیم می‌کند و به سرعت به مرحله آناژن یا رشد مو برمی‌گردد. باز هم پرتوهای پرقدرت لیزر فولیکول‌ها را تخریب می‌کند و به فاز استراحت (تلوژن) می‌برد. این چرخه انقدر تکرار می‌شود تا پس از 6 یا 8 جلسه، تمامی فولیکول‌های مو آسیب دائمی ببینند و از کار بیفتند. در این مدت شما پس از هر جلسه متوجه از کار افتادن تعدادی از فولیکول‌ها و کاهش حجم، تعداد و ضخامت موهای بدن خود می‌شوید.
معمولا هر یک یا دو سال یک بار، تعدادی از فولیکول‌ها که موفق به بازسازی خود شده‌اند، دوباره وارد مرحله رشد مو می‌شوند. تارهای موی زائد شما در این مرحله بسیار ظریف هستند و این یعنی فولیکول‌ها هنوز قدرت قدیم خود را به دست نیاورده‌اند. تنها یک جلسه لیزر تکمیلی، دوباره آنها را به خواب یک یا چند ساله می‌برد!
سوال: آیا باید تا آخر عمر جلسات تکمیلی لیزر را ادامه داد؟
جواب کوتاه: خوشبختانه خیر!
چرا خیر؟ آیا این چرخه رشد مو نباید هر چند سال یکبار و تا آخر عمر ادامه داشته باشد؟ جواب در کیسه سلول‌های بنیادی چسبیده به هر فولیکول قرار دارد! گفتیم که فولیکول مانند یک گلدان است که وظیفه رشد موها را بر عهده دارد. اما موها به وسیله سلول‌های بنیادی به وجود می‌آیند که به فولیکول چسبیده‌اند. در این کیسه، تعداد کمی سلول بنیادی وجود دارد.
به طور طبیعی یک فولیکول می‌تواند حدود 20 تار مو تولید کند که اگر هر دوره رشد را 3 تا 5 سال در نظر بگیریم، برای حدود 60 تا 100 سال به این کار بپردازد. به همین دلیل در بسیاری از افراد با افزایش سن، موهای سر و بدن کم پشت می‌شوند.
حال وقتی ما این چرخه‌های طبیعی را با انجام لیزر کوتاه می‌کنیم، به نقطه‌ای می‌رسیم که یا فولیکول برای همیشه قدرت بازسازی خود را از دست می‌دهد و یا دیگر سلول بنیادی برای رشد دوباره موها برایش باقی نمی‌ماند.
تفاوت لیزر موهای زائد آقایان با خانم‌ها
به طور کلی چرخه رشد مو و شیوه کار لیزر در آقایان و خانم‌ها با هم تفاوتی ندارد. پس چرا نتایج و یا عوارض آن متفاوت است؟ چرا لیزر موهای آقایان درد بیشتری دارد؟ جواب این سوال را باید در تعداد و پراکندگی رنگدانه‌های ملانین جست و جو کرد.
ملانین همان رنگدانه‌ای است که در ساختار مو، سلول‌های پوست و حتی عنبیه چشم وجود دارد و رنگ پوست یا رنگ چشم‌های ما را ایجاد می‌کند. وجود این ملانین یک دلیل جالب زیستی دارد. ملانین می‌تواند انرژی نور را جذب کند و اجازه ندهد نور خورشید به دیگر سلول‌های پوست و یا بافت زیر پوست آسیب وارد کند.
پس هرچه بیشتر در معرض نور خورشید باشید، ملانین درون پوست بیشتر می‌شود و پوست شما نیز تیره‌تر خواهد شد. به همین دلیل است که ساکنان مناطق گرم و پر نور، پوست تیره دارند و مردم عرض‌های بالاتر مانند شمال اروپا که تابش خورشید در آنجا کمتر است، پوست بسیار روشن‌تری دارند.
خب، شما بگویید؛ چه کسانی پوست تیره‌تری دارند؟ خانم‌ها یا آقایان؟
چه کسانی حتی پوست ضخیم‌تری دارند و در نتیجه حجم ملانین پوست آنها نیز بیشتر است؟ خانم‌ها یا آقایان؟
دلیل اصلی تفاوت در آقایان و خانم‌ها نیز در همین تفاوت در تراکم ملانین پوست و مو است! ملانین بیشتر یعنی جذب انرژی بیشتر، گرمای بیشتر و سوختگی بیشتر! اما چارخ چیست؟ تغییر طول موج لیزر و توان خروجی دستگاه!
لیزر بدون درد و نتیجه بخش برای آقایان
وقتی پرتوهای لیزر به پوست و موهای بدن تابیده می‌شود، بخش زیادی از آن توسط ملانین مو جذب می‌شود و موها میسوزند. اما بخشی از انرژی نیز توسط پوست جذب می‌شود و درد، سوختگی یا دیگر عوارض پوستی را به همراه دارد. در این موارد، باید طول موج تابشی لیزر را تغییر داد.
به طور کلی سه طول موج اصلی در لیزر موهای زائد بدن وجود دارد:
الکساندرایت: طول موج 755 نانومتر که بیشترین جذب انرژی توسط ملانین را دارد. لیزرهای الکس برای پوست‌های روشن (تایپ 1 و 2) و یا حتی موهای روشن با ملانین کمتر، مناسب‌تر هستند. در پوست‌های روشن و سفید، ملانین کمی وجود دارد، پس تمام انرژی لیزر به خوبی توسط ملانین جذب می‌شود و بیشترین تخریب در فولیکول‌ها ایجاد می‌شود.
دایود: این طول موج 808 تا 810 نانومتر است و جذب آن توسط ملانین کمتر از الکساندرایت است. در نتیجه نتیجه بخشی آن به زمان بیشتری نیاز دارد. اما ویژگی اصلی آن در سوختگی کمتر برای پوست‌های تیره تایپ 3 و 4 است. یعنی کسی که پوست سبزه یا تیره‌تری دارد، بهتر است از طول موج دایود استفاده کند تا دچار درد و سوختگی نشود. در عوض می‌توان توان نوری خروجی دستگاه را بیشتر کرد تا انرژی بیشتری به موها برسد.
همچنین دایود به دلیل طول موج بالاتر، نفوذ بیشتری نیز در عمق پوست دارد. پس می‌تواند تمامی فولیکول‌های عمقی پوست را هدف قرار دهد و در عمل بیش از 95% موهای زائد بدن آقایان را از بین ببرد.
ان دی یاگ: طول موج لیزر ان دی یاگ حدود 1064 نانومتر است و بیشترین نفوذ در پوست با کمترین میزان جذب انرژی توسط ملانین را دارد. در نتیجه برای پوست‌های خیلی تیره با تایپ 5 و 6 کاربرد خواهد داشت.
میزان نفوذ پرتوهای مختلف لیزر در پوست در شکل زیر نشان داده شده است. به میزان نفوذ سه پرتو 755، 810 و 1064 توجه کنید:
کولینگ قدرتمند
یکی دیگر از عوامل کاهش درد و سوختگی لیزر، استفاده از کولینگ یا دستگاه خنک کننده در کنار لیزر است که می‌تواند دمای سطح پوست را پایین نگه دارد، در حالی که ریشه‌های مو داغ می‌شوند و میسوزند. به این ترتیب درد و عوارض پوستی از بین خواهد رفت.
آیا لیزر موهای زائد آقایان خطرناک است؟
باید دقت داشته باشید که نور لیزر توان نفوذ به زیر پوست و اندام‌های داخلی را ندارد. پرتوهای لیزر تنها چند میلیمتر در پوست نفوذ می‌کنند و البته بخش زیادی از انرژی آنها توسط ملانین پوست و ریشه موها، جذب خواهد شد. در نتیجه هیچ خطری مانند سوختگی داخلی و یا ناباروری برای آقایان در پی نخواهند داشت.
آیا لیزر موهای زائد اقتصادی است؟
خب، بیاید هزینه‌های 8 جلسه لیزر را در نظر بگیرید. هزینه چند جلسه تکمیلی را همراه با نرخ تورم، به آن اضافه کنید. حال هزینه وقتی که تا آخر عمر خود برای اصلاح و تیغ کردن موهای زائد صرف می‌کنید را به همراه هزینه خرید تیغ تا آخر عمر خود، با در نظر گرفتن نرخ تورم، در سوی دیگر بگذارید! حال شما بگویید؛ چند ماه انجام لیزر موهای زائد، ارزش آسودگی تا آخر عمر را ندارد؟!
مراقبت‌های قبل و بعد از لیزر موهای زائد آقایان
قبل از انجام لیزر نباید هیچ فعالیتی داشته باشید که ملانین پوست شما را بیشتر کند. پس تا دو ماه قبل از اولین جلسه لیزر و در تمام طول دوره لیزر موهای زائد خود، نباید آفتاب بگیرید. همچنین به هیچ وجه نباید از دستگاه برنزه کننده سلاریوم یا دیگر محصولات برنزه کننده، استفاده نمایید.
روز قبل از مراجعه برای لیزر موهای زائد، موهای ناحیه مورد نظر را با تیغ اصلاح کنید. در غیر این صورت موهای بلند موجب سوختگی پوست و کاهش اثر لیزر می‌شوند. چند ساعت قبل از مراجعه، دوش بگیرید و پوست خود را با صابون ملایم بشویید. هیچ ماده آرایشی یا بهداشتی و دارویی نباید روی پوست شما باشد.
بعد از انجام جلسات لیزر موهای زائد آقایان، از کرم‌های مراقبتی زینک برای محافظت و ترمیم پوست استفاده کنید. تا چند روز بعد از لیزر، زیر نور مستقیم آفتاب، مخصوصا بدون کرم ضد آفتاب، نروید. اگر گردن یا خط ریش خود را لیزر کرده‌اید، حتما کلاه لبه‌دار و پیراهن یقه بلند، بپوشید. تا 24 ساعت بعد از لیزر نباید حمام کنید یا پوست خود را با آب داغ و محصولات بهداشتی بشویید. تا چند روز بعدی نیز فقط با آب ولرم حمام کنید.
دو تا سه هفته بعد از انجام اولین جلسه لیزر، کم کم موهای شما دوباره شروع به رشد می‌کنند که می‌توانید آنها را با تیغ اصلاح کنید. وقتی تمامی جلسات لیزر خود را کامل کنید، نتایج نهایی را شاهد خواهید بود. در واقع بعد از هر جلسه لیزر 10 تا 20 % از حجم موهای زائد شما کم خواهد شد. اما اگر جلسات خود را کامل نکنید، بعد از مدتی فولیکول‌ها با قدرت بیشتر و موهای ضخیم‌تری به فعالیت خود برخواهند گشت!
