ریزش مو می‌تواند تنها یک تغییر ظاهری به نظر برسد، اما برای بسیاری از افراد، نشانه‌ای از یک اختلال پنهان درونی است. یکی از دلایل کمتر شناخته‌شده اما بسیار تأثیرگذار در ریزش مو، بیماریهای خودایمنی هستند؛ شرایطی که در آن، سیستم ایمنی به جای محافظت از بدن، به بافت‌های سالم حمله می‌کند. وقتی این حمله‌ها فولیکول‌های مو را هدف قرار می‌دهند، روند طبیعی رشد مو مختل می‌شود و ریزش غیرمنتظره آغاز می‌گردد.
در کلینیک کاشت موی دکتر نجف بیگی، ما با رویکردی جامع به بررسی دلایل زمینه‌ای ریزش مو در بیماری خود ایمنی می‌پردازیم، زیرا باور داریم درمان مؤثر، تنها زمانی ممکن است که علت اصلی شناخته شود. در این مقاله، نگاهی خواهیم داشت به مهم‌ترین بیماریهای خودایمنی که سلامت مو را تهدید می‌کنند و راهکارهایی که می‌توانند به بازگرداندن اعتماد به نفس بیماران کمک کنند.
7 مهر 1404موها نه‌تنها بخشی از ظاهر فرد هستند، بلکه بازتابی از سلامت درونی بدن نیز به شمار می‌روند. پس از انجام کاشت مو، زمانی که بدن دچار اختلال در عملکرد سیستم ایمنی می‌شود، این تعادل ظریف به هم می‌ریزد. در بیماریهای خودایمنی، سلول‌های ایمنی به‌جای محافظت از بدن، به بافت‌های سالم آن حمله می‌کنند، از جمله فولیکول‌های مو که وظیفه رشد و تغذیه تارهای مو را بر عهده دارند.
نتیجه این فرآیند، ریزش موهایی است که گاه به‌صورت تدریجی و گاه به‌صورت ناگهانی اتفاق می‌افتد. ریزش مو در بیماری خود ایمنی، به‌ویژه در میان زنان، می‌تواند تأثیر روانی قابل توجهی داشته باشد و بر اعتمادبه‌نفس فرد سایه بیندازد. هرچند دلایل زیادی برای نازک شدن و ریزش مو وجود دارد، از استرس و تغییرات هورمونی گرفته تا تغذیه نامناسب و عوامل ژنتیکی از این قبیل موارد است. اما بیماریهای خودایمنی از جمله جدی‌ترین عوامل زمینه‌ای در این میان محسوب می‌شوند.
در شرایطی که ریزش مو به دلایل خودایمنی اتفاق می‌افتد، شناسایی دقیق نوع بیماری و تشخیص به‌موقع، کلید شروع یک مسیر درمانی مؤثر است. متخصص پوست با دانش تخصصی خود درباره بیماریهای مرتبط با مو و پوست سر، می‌تواند علت اصلی ریزش را شناسایی کرده و درمان‌هایی را پیشنهاد دهد که مستقیماً متناسب با نوع آلوپسی و وضعیت ایمنی بدن شما باشد. از آن‌جا که بیماریهای خودایمنی طیف وسیعی دارند و ممکن است ریزش مو تنها یکی از علائم آنها باشد، ارزیابی جامع توسط یک متخصص می‌تواند جلوی پیشرفت آسیب را بگیرد و در مواردی حتی به بازیابی رشد مو کمک کند.
از سوی دیگر، وقتی ریزش مو به نقطه‌ای می‌رسد که درمانهای دارویی پاسخ کافی نمی‌دهند، حضور در بهترین کلینیک کاشت مو با پشتیبانی از تیم متخصص پوست و مو می‌تواند گامی مهم برای بازگرداندن زیبایی ظاهری باشد. در چنین مراکزی، متخصصان با درک کامل از ساختار پوست، شرایط بیماری زمینه‌ای و وضعیت فولیکول‌های مو، تصمیم‌گیری دقیق‌تری در خصوص امکان‌سنجی کاشت مو و انتخاب روش مناسب برای هر فرد ارائه می‌دهند. ترکیب تخصص بالینی و تکنولوژی‌های پیشرفته، شانس موفقیت در درمان را افزایش می‌دهد و به بیماران کمک می‌کند تا با اطمینان بیشتری مسیر درمان خود را دنبال کنند.
ریزش مو در بسیاری از موارد تنها یک مسئله ظاهری نیست، بلکه می‌تواند نشانه‌ای از اختلالات درونی بدن باشد. یکی از دلایل مهم اما کمتر مورد توجه، بیماریهای خودایمنی هستند. در این وضعیت، سیستم ایمنی به‌جای محافظت از سلول‌ها، آنها را بیگانه تلقی کرده و مورد حمله قرار می‌دهد. اگر این واکنش به فولیکول‌های مو برسد، چرخه طبیعی رشد مو مختل شده و به تدریج یا حتی ناگهانی، ریزش مو اتفاق می‌افتد.
گرچه علت دقیق آغاز بیماریهای خودایمنی هنوز ناشناخته است، اما برخی عوامل به عنوان محرک‌های اصلی شناخته شده‌اند که می‌توانند در بروز ریزش مو به‌دلیل اختلالات ایمنی نقش داشته باشند:
در مجموع، ریزش مو در بیماری خود ایمنی، حاصل تعامل چندین عامل زمینه‌ساز است. آگاهی از این عوامل می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر، پیشگیری مؤثرتر و در نهایت درمان هدفمندتر این نوع ریزش مو کمک کند.
بیماریهای خودایمنی از جمله دلایل مهم و گاهی پنهان در بروز ریزش مو به‌شمار می‌روند. این اختلالات معمولاً در پاسخ به ترکیبی از عوامل ژنتیکی، فیزیولوژیکی و شرایط زمینه‌ای فعال می‌شوند. برخی ویژگی‌ها و شرایط فردی می‌توانند احتمال ابتلا به این نوع بیماری‌ها را افزایش دهند. در ادامه به مهم‌ترین عوامل اشاره خواهد شد:
در نتیجه، شناخت این عوامل خطرساز نه تنها به پیشگیری یا تشخیص زودهنگام بیماریهای خودایمنی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند نقش کلیدی در انتخاب مسیر درمانی مناسب برای کنترل ریزش مو ایفا کند.
ریزش مو یکی از علائمی است که می‌تواند در بسیاری از بیماریهای خودایمنی بروز کند. وقتی سیستم ایمنی به اشتباه به سلول‌های بدن، از جمله فولیکول‌های مو، حمله می‌کند، چرخه رشد مو مختل شده و به تدریج یا به‌طور ناگهانی کاهش رشد و حتی طاسی کامل رخ می‌دهد. در ادامه، مهم‌ترین بیماریهای خودایمنی که می‌توانند به ریزش مو منجر شوند را معرفی می‌کنیم.
آلوپسی آره‌آتا یکی از شایع‌ترین بیماریهای خودایمنی مرتبط با ریزش مو است. در این بیماری، سیستم ایمنی به فولیکول‌های مو حمله می‌کند و باعث می‌شود رشد طبیعی مو مختل شود. ریزش مو در این شرایط معمولاً به‌صورت ناگهانی و به شکل لکه‌های گرد و بدون مو روی پوست سر یا بدن ظاهر می‌شود. این بیماری در برخی موارد محدود می‌ماند، اما در انواع شدیدتر مانند آلوپسی توتالیس، تمام موی سر و در نوع آلوپسی یونیورسالیس، کل موهای بدن از دست می‌روند. این بیماری معمولاً با سایر بیماریهای خودایمنی مانند اگزما، آسم یا اختلالات تیروئیدی همراه است.
علائم بیماری:
لوپوس نوعی بیماری مزمن خودایمنی است که بسته به نوع آن می‌تواند پوست، مفاصل و حتی اندام‌های داخلی را درگیر کند. لوپوس دیسکوئید (نوع پوستی) به‌طور خاص با ایجاد ضایعات گرد و قرمز روی پوست سر، منجر به تخریب تدریجی فولیکول‌ها و ریزش دائمی مو می‌شود. در نوع سیستمیک یا SLE، داروهایی که برای کنترل بیماری تجویز می‌شوند ممکن است به‌عنوان عارضه جانبی باعث نازک شدن یا ریزش موی موقت شوند. در هر دو حالت، درگیری پوست سر با التهاب یا زخم می‌تواند روند رشد طبیعی مو را متوقف کند.
علائم بیماری:
غده تیروئید نقش مهمی در تنظیم متابولیسم، انرژی بدن و چرخه رشد مو دارد. در بیماری هاشیموتو (کم‌کاری تیروئید با منشأ خودایمنی)، کاهش سطح هورمون‌های تیروئیدی باعث کند شدن رشد مو، نازکی، شکنندگی و افزایش ریزش می‌شود.
از سوی دیگر، در بیماری گریوز (پرکاری تیروئید)، افزایش بیش از حد هورمون‌ها نیز می‌تواند منجر به تغییر در کیفیت مو و افزایش ریزش شود. هر دوی این شرایط معمولاً با علائمی مانند اختلالات خواب، افزایش یا کاهش وزن، سردی یا گرمای غیرعادی بدن، خستگی و اختلالات خلقی همراه هستند.
علائم بیماری هاشیموتو:
علائم بیماری گریوز:
پسوریازیس یک بیماری التهابی مزمن است که منجر به تولید بیش از حد سلول‌های پوستی و ایجاد ضایعات پوسته‌پوسته و ضخیم می‌شود. وقتی این بیماری روی پوست سر ظاهر می‌شود، می‌تواند با خارش و التهاب همراه باشد. خاراندن مداوم یا التهاب مکرر ممکن است باعث جدا شدن مو از ریشه شود.
خبر خوب این است که برخلاف برخی بیماریهای دیگر، ریزش موی ناشی از پسوریازیس معمولاً موقتی است و با کنترل مناسب بیماری، امکان رشد مجدد موها وجود دارد.
علائم بیماری:
اگرچه خود بیماری آرتریت روماتوئید مستقیماً باعث ریزش مو نمی‌شود، اما داروهای مورد استفاده برای درمان آن، به‌ویژه متوترکسات و لفلونوماید، ممکن است با تضعیف عملکرد سلول‌های سالم، منجر به ریزش مو شوند. این نوع ریزش معمولاً پراکنده و موقتی است و پس از تنظیم یا قطع دارو، موها می‌توانند مجدداً رشد کنند.
علائم بیماری:
بیماریهای مزمن گوارشی مانند کرون و کولیت اولسراتیو، به دلیل ماهیت التهابی و خودایمنی‌شان، می‌توانند موجب اختلالات تغذیه‌ای و کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی شوند که هر دو عامل مؤثر در ریزش مو هستند.
همچنین برخی داروهای تجویزی برای کنترل این بیماری‌ها نیز ممکن است باعث نازک شدن مو یا ریزش موهای پراکنده شوند. در بسیاری از موارد، با اصلاح تغذیه و مدیریت دارویی مناسب، این نوع ریزش قابل بازگشت است.
علائم بیماری:
لیکن پلان پیلار نوعی بیماری التهابی نادر است که عمدتاً پوست سر را تحت تأثیر قرار می‌دهد و تصور می‌شود منشاء خودایمنی داشته باشد. در این بیماری، التهاب مزمن به تدریج فولیکول‌های مو را از بین میبرد و باعث ریزش موی لکه‌ای و گاه دائمی می‌شود.
علائم آن شامل خارش، درد، حساسیت در ناحیه سر و گاهی اوقات قرمزی یا تغییر رنگ پوست سر است. یکی از انواع خاص آن به نام آلوپسی پیشانی فیبروزان عمدتاً در خط رویش موها در ناحیه پیشانی دیده می‌شود و شباهتی به ریزش موی مردانه دارد. تشخیص و درمان زودهنگام در این بیماری بسیار مهم است، چرا که آسیب به فولیکول‌ها در مراحل پیشرفته برگشت‌ناپذیر است.
علائم بیماری:
ریزش مو ناشی از بیماریهای خودایمنی یکی از پیچیده‌ترین نوع ریزش‌هاست، چرا که عامل اصلی آن، عملکرد ناهنجار سیستم ایمنی بدن است. در چنین شرایطی، درمانهای سطحی پاسخگو نیستند و لازم است از روش‌هایی بهره گرفته شود که همزمان التهاب را کنترل کرده و از تخریب فولیکول‌های مو جلوگیری کنند.
درمان این نوع ریزش مو نیازمند رویکردی چندوجهی است و معمولاً ترکیبی از درمان دارویی، مراقبت‌های تخصصی پوست سر و در صورت لزوم، اقدامات ترمیمی زیبایی را شامل می‌شود. در ادامه به مؤثرترین روش‌هایی که در حال حاضر برای کنترل ریزش موی خودایمنی به کار گرفته می‌شوند اشاره می‌کنیم.
امروزه استفاده از لیزرهای کم‌توان به عنوان یکی از درمانهای غیرتهاجمی و نوین برای تحریک فولیکول‌های مو در حال رواج است. این روش با افزایش جریان خون و بهبود اکسیژن‌رسانی به پوست سر، می‌تواند فرآیند رشد مو را تقویت کرده و التهاب‌های خفیف را کاهش دهد. لیزر درمانی به‌ویژه برای افرادی مناسب است که به دنبال درمانی بی‌درد و بدون عوارض دارویی هستند.
در مواردی که فولیکول‌های مو به‌شدت آسیب دیده یا از بین رفته باشند، تنها راهکار مؤثر ممکن است پیوند موی طبیعی باشد. البته این روش باید با دقت بسیار و تنها در مراکز تخصصی انجام شود، زیرا پوست سر بیماران مبتلا به بیماریهای خودایمنی ممکن است نسبت به جراحی حساس‌تر باشد.
ریزش مو در اثر بیماریهای خودایمنی یکی از چالش‌برانگیزترین انواع ریزش موست، زیرا منشأ آن واکنش نابه‌جای سیستم ایمنی بدن است. البته نوع بیماری، شدت درگیری و واکنش بدن به درمان‌ها در تعیین موفقیت آنها نقش مهمی دارند. در همین راستا، مشاوره با پزشک متخصص در محیطی تخصصی و معتبر، نقش کلیدی در طراحی مسیر درمانی مناسب دارد.
بهترین کلینیک کاشت مو در الهیه با بهره‌گیری از تیمی مجرب به ارتباط میان بیماریهای خودایمنی و سلامت مو، می‌تواند گام مؤثری در تشخیص صحیح، انتخاب روش درمانی متناسب و در صورت نیاز، ارائه خدمات ترمیمی و زیبایی مو بردارد. در ادامه، روش‌های موثر برای مدیریت و بهبود این نوع ریزش مو آورده شده است:
در بیماریهای خودایمنی که باعث ریزش مو می‌شوند، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به فولیکول‌های مو حمله می‌کند. یکی از موثرترین روش‌ها برای کنترل این وضعیت، استفاده از داروهای تنظیم‌کننده یا سرکوبکننده سیستم ایمنی است.
به عنوان مثال، در آلوپسی آره‌آتا، کورتیکواستروئیدها (به صورت موضعی، تزریقی یا خوراکی) می‌توانند به کاهش التهاب و توقف ریزش مو کمک کنند. همچنین داروهای جدید مانند مهارکننده‌های JAK (مثل توفاسیتینیب یا باریسیتینیب) در موارد شدیدتر با موفقیت‌هایی همراه بوده‌اند.
بسیاری از بیماریهای خودایمنی در اثر تماس با عوامل خاصی تشدید می‌شوند؛ به این حالت flare-up گفته می‌شود. شناسایی این محرک‌ها برای هر بیمار می‌تواند متفاوت باشد. برخی افراد ممکن است با مصرف غذاهای خاص (مانند گلوتن یا لبنیات)، قرار گرفتن در معرض استرس زیاد، تغییرات آب‌وهوایی یا تماس با مواد شیمیایی دچار تشدید علائم شوند. مدیریت این عوامل محرک، بخشی کلیدی از روند درمان است. ثبت الگوی علائم و سبک زندگی در دفترچه‌های سلامت یا اپلیکیشن‌های مرتبط می‌تواند به شناسایی بهتر این عوامل کمک کند.
سلامت مو رابطه مستقیم با تغذیه دارد، به‌ویژه در شرایطی که بدن درگیر بیماریهای خودایمنی است. کمبودهایی مانند آهن، زینک، ویتامین D، ویتامین‌های گروه B به‌ویژه B12، و پروتئین می‌توانند ریزش مو را تشدید کنند. پیروی از رژیم غذایی ضدالتهاب که سرشار از سبزیجات تازه، میوه‌ها، ماهی‌های چرب، دانه‌ها و مغزیجات باشد، به بازسازی سلول‌ها و تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند. در صورت نیاز، پزشک ممکن است مکمل‌هایی مانند بیوتین، آهن یا ویتامین D را نیز تجویز کند تا کمبودهای بدن جبران شود و شرایط لازم برای رشد مو فراهم شود.
یکی از شناخته‌شده‌ترین محصولات برای تحریک رشد مو ماینوکسیدیل است. این دارو به شکل محلول یا فوم موضعی در داروخانه‌ها در دسترس است و می‌تواند با بهبود گردش خون در پوست سر، فولیکول‌ها را به رشد مجدد تحریک کند.
با این حال، باید توجه داشت که ماینوکسیدیل در همه‌ی انواع ریزش مو مؤثر نیست و در برخی موارد، به‌ویژه پوست‌های حساس یا ملتهب، ممکن است موجب سوزش یا خشکی پوست شود. بنابراین، استفاده از این نوع محصولات باید با نظر پزشک صورت گیرد، به‌ویژه برای کسانی که سابقه اگزما، پسوریازیس یا آتوپیک درماتیت دارند.
روش‌های مراقبت نادرست می‌توانند آسیب بیشتری به موهای در حال ریزش وارد کنند. استفاده از مواد شیمیایی قوی مانند رنگ مو، دکلره، اتوی مو، یا شامپوهای قلیایی، به‌ویژه زمانی که پوست سر حساس یا ملتهب است، شرایط را بدتر می‌کند. به جای آن، باید از محصولات ملایم، فاقد سولفات و بدون عطرهای مصنوعی استفاده شود. همچنین، بستن سفت موها، استفاده از کش‌های محکم، شانه زدن شدید، یا مدل‌هایی که فشار زیادی به ریشه مو وارد می‌کنند، می‌توانند منجر به نوعی ریزش مو به نام آلوپسی کششی شوند. تغییر سبک آرایش مو به روش‌های طبیعی‌تر و مراقبتی می‌تواند نقش مؤثری در توقف ریزش مو داشته باشد.
ریزش مو در اثر بیماریهای خودایمنی، موضوعی چندبعدی و پیچیده است که نیازمند بررسی دقیق، درمان هدفمند و صبوری بیمار است. هرچند علت اصلی این نوع ریزش از کنترل فرد خارج است، اما با شناسایی صحیح نوع بیماری، انتخاب درمان مناسب، تغذیه سالم، اصلاح سبک زندگی و در موارد پیشرفته، بهره‌گیری از تکنیک‌های تخصصی زیبایی مانند کاشت مو، میتوان به بهبود چشمگیری در روند ریزش و بازگشت رشد مو دست یافت.
در این مسیر، انتخاب یک مرکز معتبر و تخصصی بسیار اهمیت دارد.کلینیک کاشت مو دکتر نجف بیگی با بهره‌گیری از تیم پزشکی مجرب و آشنایی کامل با شرایط خاص بیماران مبتلا به اختلالات خودایمنی، یکی از گزینه‌های مطمئن برای درمان و بازیابی زیبایی طبیعی موهاست.
بله، در بسیاری از موارد میتوان با کنترل بیماری و استفاده از درمانهای هدفمند، ریزش مو را متوقف و حتی رشد مو را تحریک کرد.
در صورت کنترل بیماری و نبود التهاب فعال، کاشت مو با ارزیابی دقیق توسط پزشک متخصص در مراکز معتبر امکانپذیر است.
بسته به نوع بیماری، ممکن است از داروهای سرکوبکننده ایمنی، درمانهای موضعی، لیزر درمانی یا ترکیبی از آنها استفاده شود.
خیر، در برخی بیماران ممکن است باعث تحریک پوست سر شود و باید با مشورت پزشک استفاده شود.
مدت زمان پاسخ به درمان بسته به نوع بیماری و شدت آن متفاوت است، اما معمولاً بین ۳ تا ۶ ماه زمان لازم است تا تغییرات اولیه مشاهده شود
ارسال دیدگاه