درد لیزر موهای زائد یکی از عوارضی است که ممکن است شما چیزهای متفاوت و متناقضی در مورد آن شنیده باشید. ممکن است در میان دوستان یا آشنایان شما کسی تجربه لیزر موهای زائد با درد زیاد و یا سوختگی داشته باشد. از طرف دیگر ممکن است از کس دیگری شنیده باشید که لیزر موهای زائد اصلا درد ندارد. حتی بسیاری از کلینیک‌ها ادعا می‌کنند که دستگاه لیزر آنها کاملا بدون درد است.
چه کسی در این میان درست می‌گوید؟ آیا لیزر موهای زائد واقعا درد دارد؟
برای جواب دادن به این سوال، اول باید توضیح بدهیم که لیزر موهای زائد چگونه کار میکند و چرا برای برخی پوست‌ها دردناک می‌شود؟ اما اگر بخواهیم یک پاسخ کوتاه داشته باشیم، باید اشاره کنیم که درد لیزر موهای زائد به چند عامل مختلف بستگی دارد:
- رنگ و تایپ پوستی شما
- فناوری ساخت دستگاه لیزر
- طول موج استفاده شده برای پرتوهای لیزر
- استفاده از کولینگ مناسب
- انرژی و توان نوری خروجی لیزر
- سبک زندگی و مراقبت‌های شما قبل از لیزر
- استفاده از روش‌های کنترل یا کاهش درد
در ادامه توضیح داده‌ایم که هر کدام از این موارد به چه معنی است و چگونه ممکن است برای شما درد ایجاد کند. با انتخاب دستگاه لیزر استاندارد، کلینیک معتبر و رعایت مراقبت‌های لازم، مطمئن باشید که لیزر بدون درد و سوختگی را تجربه خواهید کرد. البته بدون درد به این معنی نیست که همه افراد واقعا هیچ دردی حس نخواهند کرد. بلکه بیشتر افراد یا دردی حس نمی‌کنند و یا شات‌های لیزر را در حد یک گرمای ملایم و یا دردی سطحی و بسیار زودگذر و قابل چشم‌پوشی جس می‌کنند.
در تعداد کمی از افراد هم ممکن است درد وجود داشته باشد که با کمک روش‌هایی مثل کرم بی‌حس کننده مخصوص یا کمپرس یخ، می‌توان درد لیزر را کاملا از بین برد. حال ببینیم واقعا دلیل درد لیزر چیست و چطور می‌شود لیزر موهای زائد بدون درد داشت.
- درد لیزر موهای زائد: از افسانه تا واقعیت
- نقش رنگ و تایپ پوستی شما در سوختگی و درد لیزر
- کدام لیزر برای چه تایپ پوستی مناسب است؟
- فناوری ساخت دستگاه و کولینگ قدرتمند برای لیزر بدون درد
- توان نوری خروجی دستگاه و درد لیزر
- سبک زندگی و مراقبت‌های قبل از لیزر برای کاهش درد
- برنزه کردن و آفتاب گرفتن، درد لیزر را چند برابر میکند
- تتو کردن، مانع از انجام لیزر می‌شود
- آب زیاد بنوشید
- موهای بدن را روز قبل از جلسه لیزر، شیو کنید
- استفاده از روش‌های کاهش درد قبل از لیزر
درد لیزر موهای زائد: از افسانه تا واقعیت
درد لیزر موهای زائد در صورت رعایت نکردن موارد لازم، در واقع یک درد سطحی از نوع یک است که به همان سرعتی که به وجود می‌آید، از بین خواهد رفت. این درد با سوختگی سطحی پوست و تحریک عصب‌های حسی زیر پوست، در ارتباط است. به بیان دیگر، شما درد سوختگی را حس خواهید کرد، نه درد ناشی از فشار یا وارد شدن جسم خارجی به درون بدن.
اما چرا لیزر موهای زائد موجب سوختگی پوست می‌شود؟ راز این عارضه در سیستم کار لیزر، یعنی تابش امواج نوری در طول موج‌های فروسرخ (مادون قرمز) نهفته است. در لیزر موهای زائد، پرتوهای نوری در طول موج مشخص و ثابتی به پوست و موهای بدن شما تابیده می‌شود.
بخش زیادی از انرژی این نور، توسط رنگدانه‌های موجود در مو، به نام ملانین، جذب می‌شود. موها به این شکل می‌سوزند و به ریشه آنها آسیب وارد می‌شود. وقتی ریشه مو از کار بیفتد، دیگر مویی رشد نمی‌کند. اما مشکل اینجا است که بخشی از انرژی نور هم توسط پوست جذب می‌شود. یعنی در پوست شما هم رنگدانه‌های ملانین وجود دارد. درواقع رنگ مو، رنگ پوست و حتی رنگ چشم‌های شما به دلیل وجود همین رنگدانه‌ها است.
پس وقتی در پوست شما رنگدانه وجود دارد، حتما بخشی از انرژی لیزر را جذب میکند و شما خواهید سوخت. درد لیزر هم به همین دلیل است اما:
می‌شود به شیوه‌های مختلف، جلوی سوختگی پوست و درد لیزر موهای زائد را گرفت.
نقش رنگ و تایپ پوستی شما در سوختگی و درد لیزر
به طور کلی 6 تایپ یا دسته بندی کلی برای رنگ پوست وجود دارد. تایپ 1، روشن‌ترین نوع پوست و تایپ 6 هم تیره‌ترین پوست است:
پوست تایپ 1: رنگ پوست بسيار سفيد و معمولا داراى كك و مك است. این افراد معمولا موهاى بور یا قرمز و رنگ چشم روشن (آبى) دارند. پوست تایپ 1 در برابر نور آفتاب به سرعت مى‌سوزد اما برنزه یا تیره نمى‌شود. در واقع رنگدانه‌ها در این نوع پوست‌های بسیار کم است. در نتیجه میزان سوختگی در برابر نور لیزر هم در این پوست‌ها بسیار ناچیز است.
پوست تایپ 2: این افراد دارای رنگ پوست سفيد، موهاى بلوند یا خاکستری، رنگ روشن چشم هستند. پوست تایپ 2 در برابر آفتاب به سختی برنزه می‌شود اما مى‌سوزد. لیزر موهای بدن برای این افراد با درد کمی همراه است.
پوست تایپ 3: رنگ پوست روشن یا گندمی یا موهای تیره و قهوه‌ای دارند و کمتر دچار آفتاب سوختگی می‌شوند. این افراد هنگام لیزر درد را احساس می‌کنند. در شمال یا غرب ایران این تایپ پوستی بیشتر است.
پوست تایپ 4: رنگ پوست این افراد سبزه است و مو یا چشم‌های تیره دارند. این افراد به خوبی برنزه می‌شوند و البته درد را هم هنگام لیزر کاملا احساس می‌کنند. بیشتر ایرانی‌ها، به ویژه در مرکز یا جنوب و شرق ایران از این تایپ پوستی هستند.
پوست تایپ 5: این افراد با رنگ پوست تیره و قهوه‌ای، موهای تیره رنگ و گاهی ضخیم یا دارای فر هستند. در ایران، برخی از هموطنان، به ویژه در جنوب کشور این تایپ پوستی را دارند و لیزر موهای زائد برای آنها معمولا دردناک است.
پوست تایپ 6: در این افراد پوست کاملا تیره است و عملا آفتاب سوختگی برای آنها معنی ندارد. این افراد به هیچ وجه با هر دستگاه لیزری نمی‌توانند موهای زائد خود را از بین ببرند. افریقایی‌تباران از این تایپ پوستی هستند.
کدام لیزر برای چه تایپ پوستی مناسب است؟
حال برای کاهش درد لیزر یا از بین بردن آن، باید طول موج متناسب با هر تایپ پوستی را انتخاب کرد. دستگاه‌های مدرن و جدید لیزر معمولا 2 نوع طول موج را تولید می‌کنند تا برای همه افراد مناسب باشند. سه طول موج بسیار مهم در دستگاه‌های لیزر موهای زائد وجود دارد:
طول موج الکساندرایت: 755 نانومتر است و برای پوست‌های روشن یا تایپ‌های 1 و 2 مناسب‌تر است. هرچند برای تایپ پوستی 3 هم به‌خوبی به‌کار می‌رود. در واقع در پوست‌های روشن درد زیادی وجود ندارد اما طول موج الکس به خوبی موها و ریشه آنها را از بین خواهد برد.
طول موج دایود: 810 نانومتر است و برای پوست‌های ایرانی‌ها که تیره‌تر از اروپایی‌ها است، این طول موج به خوبی جواب می‌دهد. یعنی تایپ‌های پوستی 3 و 4 بهتر است از این دستگاه استفاده کنند.
طول موج ان دی یاگ (Nd: YAG): 1064 نانومتر است و با طول موج بلند خود، کمترین درد را ایجاد میکند. برای همین پوست‌های تیره مانند تایپ 4 و 5، از این دستگاه می‌توانند کمک بگیرند. البته درد کمتر این دستگاه به معنی عملکرد ضعیف‌تر آن در از بین بردن موهای زائد نسبت به الکساندرایت است. با این وجود، برای پوست‌های تیره، چاره‌ای نیست؛ در غیر این صورت درد و سوختگی با الکس به وجود خواهد آمد.
فناوری ساخت دستگاه و کولینگ قدرتمند برای لیزر بدون درد
دستگاه‌های پیشرفته و مدرن لیزر، می‌توانند با فناوری ساخت جدیدتر و بالاتر خود، یک تجربه بدون درد از لیزر را ایجاد کنند. همچنین وجود یک دستگاه خنک کننده یا کولینگ قدرتمند می‌تواند به خوبی دمای سطح پوست را هنگام انجام لیزر پایین بیاورد. به این ترتیب سوختگی و درد لیزر از بین خواهد رفت.
فناوری‌هایی مانند اسمارت پالس می‌توانند لیزر را بدون هیچ دردی برای شما انجام دهند. با تقسیم هر شات به بازه‌های زمانی بسیار کوتاه، می‌توان لیزر را در بازه‌های زمانی کوچک تر از زمان استراحت پوست و گیرنده‌های عصبی آن، انجام داد. به بیان ساده‌تر، اعصاب شما فرصت حس کردن درد را پیدا نمی‌کنند! همچنین در این وقفه‌های بسیار کوتاه، گرمای لیزر با کمک کولینگ از بافت پوست خارج می‌شود و پوست خنک می‌شود. وجود چنین فناوری‌هایی، تجربه لیزر بدون درد را به وجود آورده‌اند که در برخی دستگاه‌های پیشرفته وجود دارد.
در واقع دستگاه لیزر بدون درد باید با کمک فناوری‌های نوین و به روز مانند شناسایی خودکار ملانین یا تایپ پوستی، بهترین شیوه تابش نور و کاهش درد لیزر را به همراه داشته باشند.
توان نوری خروجی دستگاه و درد لیزر
توان اپتیکال یا نوری خروجی دستگاه به معنی میزان انرژی است که در هر شات لیزر به سمت پوست شما تابیده می‌شود. هرچه این توان بالاتر باشد، یعنی انرژی بیشتری به موها و ریشه آنها می‌رسد. در نتیجه با انتخاب توان بالاتر می‌توان موهای نازک و روشن را نیز لیزر کرد. در دستگاه‌های لیزر می‌توان این توان خروجی را متناسب با رنگ پوست یا نوع موهای بدن، کم یا زیاد کرد.
بدیهی است که وقتی توان بالا می‌رود، هر چه موها بهتر از بین می‌روند، به همان میزان نیز سوختگی پوست و درد لیزر بیشتر می‌شود. پس باید بین از بین رفتن زودتر موها و کمتر شدن تعداد جلسات لیزر اما با درد و سوختگی یا داشتن یک لیزر بدون درد با جلسات بیشتر، به یک حد تعادل رسید. پس اپراتور لیزر با نظارت پزشک و سوپروایز باید بهترین توان خروجی را متناسب با رنگ پوست شما، انتخاب کند.
سبک زندگی و مراقبت‌های قبل از لیزر برای کاهش درد
شرایط بدنی و رعایت برخی مراقبت‌های پوست قبل از انجام لیزر، در کاهش درد آن بسیار موثر است. در واقع بخشی از درد لیزر موهای زائد بدن برای رعایت نکردن همین موارد است. در ادامه چند نکته مهم در این مورد آمده است که قبل از انجام لیزر باید حتما رعایت کنید:
برنزه کردن و آفتاب گرفتن، درد لیزر را چند برابر میکند
در واقع پوستی که برنزه شده باشد، امکان انجام لیزر را ندارد. چند ماه قبل از شروع لیزر موهای زائد بدن خود، نباید پوست خود را با آفتاب، دستگاه سلاریوم و یا حتی محصولات آرایشی مخصوص، برنزه یا تیره کنید. در غیر این صورت یا نمی‌توان برای شما لیزر انجام داد و یا درد بسیار زیادی ایجاد خواهد شد. حتما از چند ماه قبل از جلسات لیزر و یا در زمان‌های بین هر دو جلسه، از پوست خود با کرم ضدآفتاب مراقبت کنید.
تتو کردن، مانع از انجام لیزر می‌شود
انجام تتو و خالکوبی به معنی ایجاد رنگدانه‌های تیره در بافت پوست است. در نتیجه انرژی لیزر به جای رسیدن به ریشه موهای بدن، توسط تتو جذب می‌شود. به همین دلیل وجود تتو یا خالکوبی به معنی از بین نرفتن موهای زائد و البته ایجاد درد و سوختگی پوست در محل تتو است. اگر تتوی شما کوچک باشد، می‌توان روی آن را شات نزد و اطراف آن را لیزر کرد. اما اگر تتوی بزرگی دارید، نمی‌توانید در آن نقطه لیزر کنید.
آب زیاد بنوشید
هرچه بدن و پوست شما آب بیشتری داشته باشد، هم درد لیزر از بین می‌رود و هم عوارض بعد از آن کاهش پیدا میکند. به دلیل بالا بودن ظرفیت گرمایی آب، وقتی بافت پوست شما خشک نباشد و آب زیادی در خود داشته باشد، گرمای لیزر را به خودش جذب میکند و بافت پوست زودتر خنک می‌شود. در نتیجه درد کمتری هم خواهید داشت. پس نیم ساعت تا یک ساعت قبل از هر جلسه لیزر، حتما چند لیوان آب بخورید.
موهای بدن را روز قبل از جلسه لیزر، شیو کنید
شیو کردن یا تیغ کردن موهای بدن یک روز قبل از لیزر، درد لیزر موهای زائد را کمتر میکند. وقتی موها بلند هستند، با هر شات لیزر می‌سوزند و چروکیده می‌شوند. این موها اگر بلند باشند ممکن است به پوست شما بچسبند و موجب ایجاد حس سوختگی و درد شوند. پس موهای کوتاه به معنی درد کمتر است.
استفاده از روش‌های کاهش درد قبل از لیزر
علاوه بر کولینگ قوی، روش‌های دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند درد لیزر را برای شما کم کند. البته دقت داشته باشید که این روش‌ها الزاما جلوی سوختگی پوست را نمی‌گیرند؛ بلکه فقط در طی انجام لیزر، پوست شما را بی‌حس می‌کنند. پس اگر دستگاه لیزر برای پوست شما مناسب نباشد و سوختگی ایجاد کند، شاید دردی در همان جلسه احساس نکنید اما چند روز بعد، عوارضش را روی پوست خود خواهید دید. کرم‌های بی‌حس کننده و خنک کننده، یکی از روش‌های کاهش درد لیزر موهای زائد هستند. این کرم‌ها با خنک کردن و یا بی‌حسی موضعی عمل می‌کنند. به همین ترتیب، می‌توان از کمپرس یخ و خنک کردن پوست قبل از لیزر، درد آن را کاهش داد. فقط دقت داشته باشید که یخ را به صورت مستقیم روی پوست خود قرار ندهید و بیشتر از 10 دقیقه، یخ روی یک ناحیه از پوست شما قرار نگیرد. در غیر این صورت دچار سوختگی پوست از سرما خواهید شید.
