پی آر پی مو روشی است که از غلظت پلاکتهای خون خود فرد برای تحریک فولیکولها استفاده میکند؛ مزوتراپی اما ترکیبی از ویتامینها، مواد معدنی، آمینواسیدها و داروهای تقویتی را مستقیما به پوست سر تزریق میکند. اختلاف اصلی همینجاست: یکی بر پایه عوامل رشد طبیعی بدن کار میکند و دیگری بر پایه مواد خارجی.
ساختار این درمانها باعث میشود پی آر پی مو معمولا ماندگاری بیشتر و اثر عمیقتری روی فولیکولهای ضعیف بگذارد، درحالیکه مزوتراپی سریعتر اثر میگذارد اما دوام کمتر دارد و نیاز به جلسات تکراری بیشتری پیدا میکند. بسیاری از بیماران با این سوال وارد کلینیک میشوند که کدام روش برای من بهتر است؟ پاسخ تنها به یک عامل بستگی دارد: نوع ریزش مو. برای آگاهی از تفاوتهای این دو روش و بهترین انتخاب براساس نیازتان این مقاله از کلینیک کاشت مو دکتر نجف بیگی را دنبال کنید.
22 آذر 1404در مقایسه پی آر پی مو و مزوتراپی، درک تفاوت مکانیزم اثر آنها نقش کلیدی در تصمیمگیری درمانی دارد. هر دو روش غیرجراحی برای تقویت رشد مو کاربرد دارند، ولی روش کارشان متفاوت است:
این تفاوت بنیادین در مکانیسم، تعیینکننده اثربخشی، ماندگاری و نوع نتایج نهایی است. به خصوص زمانی که هدف شما بهبود نتایج کاشت مو یا استفاده در کلینیکهای معتبر مثل بهترین کلینیک کاشت مو در الهیه است.
پی آر پی مو بر اساس تزریق پلاسمای غنیشده از پلاکت خون خود فرد عمل میکند. این پلاکتها حاوی مجموعهای از فاکتورهای رشد مثل VEGF، FGF، EGF و TGF هستند که پس از تزریق به پوست سر آزاد میشوند و مسیرهای سیگنالی حیاتی را فعال میکنند. به طور خاص، فاکتورهای رشد پی آر پی میتوانند فعالسازی مسیر Wnt/β-کاتنین را تحریک کنند؛ این مسیر برای تکثیر سلولهای بنیادی فولیکول و ورود آنها به فاز آناژن (رشد) بسیار حیاتی است.
علاوه بر این، پی آر پی بر عروق پوست سر تاثیر میگذارد و با بهبود عروقیسازی (آنژیوژنز)، جریان خون فولیکولها را تقویت میکند. این مکانیسم منجر به تاخیر در آپوپتوز (مرگ برنامهریزیشده) سلولهای فولیکولی میشود و طول دوره فاز رشد مو را افزایش میدهد.
پلاکتها همچنین فاکتورهای التیامدهنده آزاد میکنند که به ترمیم بافت پوست سر کمک میکند؛ این روند ترمیمی نهتنها فولیکولها را حفظ میکند، بلکه باعث بهبود کیفیت پوست سر میشود، که برای رشد سالمتر موها حیاتی است.
مزوتراپی مو تفاوت اساسی با پی آر پی مو دارد: به جای تحریک صرف مسیرهای بازسازی، مزوتراپی با تزریق یک کوکتل تغذیهای مستقیما به مزودرم (لایه میانی پوست سر) عمل میکند. این کوکتل گاهی حاوی ویتامینهایی مثل B-کامپلکس، بیوتین، مواد معدنی مثل روی و آهن، آمینواسیدها و گاهی حاوی داروهای ضد DHT (مثل فیناستراید) است. این ترکیب مغذی میتواند به چند طریق رشد مو را تحریک کند:
در نتیجه، مزوتراپی بیشتر شبیه یک «تغذیه درمانی» مو است تا یک محرک بیولوژیک. مقدار دقیق کوکتل، عمق تزریق و دفعات جلسات بر تاثیر نهایی بسیار مؤثر است. چرا که این روش به حفظ سلامت و پایداری محیط فولیکولی کمک میکند، نه فقط بیدار کردن فولیکولهای خاموش.
در ریزش شدید (بهویژه وقتی فولیكولها بهصورت وسیع از بین رفته یا اسکار وجود دارد) هدفگذاری تغییر میکند: از بازگردانی عملکرد فولیکول ضعیف به سمت بازسازی یا جایگزینی فیزیکی فولیكولها.
پی آر پی مو در ریزشهای مرحلهای و قابل بازگشت (early/moderate AGA یا پس از تروما) عملکرد خوبی دارد، اما در آلوپسی شدید یا نواحی کاملا طاس، اغلب بهعنوان تکدرمان کافی نیست و باید با کاشت یا دارو ترکیب شود.
ریزش «شدید» معمولا به مرحلههای پیشرفته آلوپسی آندروژنتیک (Norwood V–VII در مردان، Ludwig III در زنان) یا آلوپسی اسکاریک اطلاق میشود، جایی که تعداد فولیكولهای زنده بهطور قابلتوجهی کاهش یافته یا بافت فیبروتیک جایگزین شده است.
در این شرایط، مکانیسم اثر پی آر پی مو (آزادسازی فاکتورهای رشد برای تحریک فیبروبلاستها و طولانیتر کردن فاز آناژن) محدودیت ذاتی دارد؛ چون به فولیکولهای قابلزندگی نیاز دارد تا پاسخ دهند. مطالعات مروری نشان میدهند PRP در افزایش چگالی و ضخامت مو در مراحل اولیه تا متوسط موثر است، ولی شواهد قوی برای بازگردانی نواحی کاملا طاس یا اسکاریک وجود ندارد.
بنابراین در موارد ریزش شدید، پی آر پی معمولا بهعنوان درمان کمکی (adjunct) و برای بهبود کیفیت پوست سر کاربرد دارد، نه بهعنوان درمان جایگزین کاشت.
برای افزایش ماندگاری رشد و بهبود حجم مو، شواهد فعلی به نفع پی آر پی مو است، اما انتخاب نهایی به علت ریزش، مرحله بیماری، پروتکل درمانی و ترکیب با روشهای دیگر (مثل کاشت مو) بستگی دارد. اگر به دنبال درمانی با پایه علمی و شواهد گستردهتر هستید، پی آر پی گزینهای با پشتیبانی مطالعات متعدد است؛ اما مزوتراپی در موارد خاص یا بهعنوان درمان حمایتی کاربرد دارد.
پی آر پی از خون خود بیمار تهیه میشود و بهواسطهی تمرکز بالای فاکتورهای رشد (PDGF، TGF-β، VEGF و غیره) مستقیماً روندهای تعمیر و آناژن فولیکول را تحریک میکند. متاآنالیزها و مرورهای سیستماتیک نشان میدهند پی آر پی در افزایش چگالی مو و کاهش ریزش موثر است و در فالوآپ 3 تا 6 ماه نتایج معنیداری دیده شده است.
کیفیت و ماندگاری نتیجه به نحوه تهیه PRP (غلظت پلاکت، دورهای درمان، فواصل جلسات) وابسته است. بنابراین ماندگاری نسبی پی آر پی ناشی از اثر بیولوژیک مستقیم فاکتورهای رشد روی فولیکول و نیز اثر تجمعی جلسات است. لازم است بدانید پی آر پی درمانی قطعی برای طاسی کامل نیست. اما در مراحل اولیه تا متوسط آلوپسی اغلب نتایج پایدارتر و قابلاتکاتری نسبت به مزوتراپی نشان میدهد.
کیفیت شواهد برای مزوتراپی کمتر از پی آر پی است و استانداردسازی محلولها و پروتکلها ضعیفتر است؛ بههمیندلیل ماندگاری اثر در برخی بیماران کوتاهتر گزارش شده و نتایج بین کلینیکها بسیار متغیر است. در مواردی که بیمار به دنبال تقویت سریع ظاهر است یا امکان دسترسی به تهیه استاندارد PRP وجود ندارد، مزوتراپی گزینه حمایتی مفیدی است؛ اما برای نتایج بلندمدت باید در کنار درمانهای تاییدشده یا پی آر پی در نظر گرفته شود.
انتخاب بین پی آر پی مو و مزوتراپی مو علاوه بر اثربخشی بر اساس هزینه نیز اهمیت دارد. هزینه هر روش به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از تعداد جلسات مورد نیاز تا تجربه پزشک و کیفیت مواد مصرفی.
پی آر پی مو معمولا به 3 تا 6 جلسه با فاصله 4 تا 6 هفته نیاز دارد، در حالی که مزوتراپی مو به 6 تا 10 جلسه یا بیشتر احتیاج دارد.
نتیجه: اگر هدف صرفهجویی کوتاهمدت است، مزوتراپی ارزانتر به نظر میرسد، اما با نگاه بلندمدت، مجموع هزینهها ممکن است نزدیک یا حتی بالاتر از پی آر پی شود.
نتیجه: پی آر پی به دلیل استفاده از خون بیمار و تجهیزات خاص، هزینه بیشتری دارد، اما ایمنی بالاتری ارائه میدهد. مزوتراپی ارزانتر است اما نیازمند مواد باکیفیت برای اثربخشی بهتر نیز هست. بنابراین، انتخاب کلینیک معتبر و مواد استاندارد، هزینه اولیه را بالا میبرد اما ارزش درمانی و ماندگاری نتایج را افزایش میدهد.
بنابراین، برای هر دو روش، هزینههای نهایی بسیار به انتخاب کلینیک بستگی دارد و همیشه ارزانترین گزینه، بهترین نیست.
| عامل موثر | پی آر پی مو | مزوتراپی مو | توضیحات |
| تعداد جلسات | 3-6جلسه | 6-10 جلسه | تعداد جلسات مزوتراپی معمولا بیشتر است، بنابراین مجموع هزینهها میتواند نزدیک یا بیشتر از پی آر پی شود. |
| تخصص و تجربه پزشک | نیاز به پزشک متخصص با مهارت بالا | نیاز به تجربه متوسط، سادهتر | مهارت پزشک روی کیفیت و ایمنی درمان و هزینه هر جلسه تأثیر مستقیم دارد. |
| کیفیت مواد و تجهیزات | کیت PRP استاندارد و تجهیزات استریل، هزینه بالاتر | محلولهای مزوتراپی با کیفیت متفاوت، هزینه متغیر | مواد باکیفیت تضمینکننده اثر بهتر و ایمنی بیشتر هستند. |
| مکان و کلینیک | کلینیکهای لوکس و معتبر، هزینه بالا | کلینیکهای متوسط یا اقتصادی، هزینه کمتر | انتخاب کلینیک معتبر (مثل بهترین کلینیک کاشت مو در الهیه) کیفیت درمان و ماندگاری نتایج را تضمین میکند. |
| مجموع هزینه تقریبی | بالاتر به ازای هر جلسه اما نیاز به جلسات کمتر | کمتر به ازای هر جلسه اما جلسات بیشتر | در مجموع، با نگاه بلندمدت، هزینهها ممکن است نزدیک یا حتی بیشتر از پی آر پی شود. |
هر دو روش تزریقی هستند و طبیعتا عوارضی ایجاد میکنند، اما تفاوتهای قابل توجهی در نوع و شدت عوارض گزارش شده وجود دارد.
مطالعات نشان میدهد که پی آر پی مو معمولا با عوارض شدیدی همراه نیست:
از نظر آلرژی، چون از پلاسمای خود فرد استفاده میشود، احتمال واکنش حساسیتی بسیار پایین است. همچنین، موارد عفونت، آسیب عصبی یا تشکیل اسکار بعد از PRP نادر و به ندرت گزارش شدهاند.
گرچه بسیار نادر، اما گزارشهایی از برخی عوارض جدیتر مثل عفونت محل تزریق، آسیب به بافت یا اعصاب، خونریزی مختصر یا کبودی وجود دارد.
مزوتراپی مو علیرغم شناخته شدن بهعنوان روشی نسبتا ایمن، باعث واکنشهایی شده است:
گزارش شدهاند. مطالعاتی همچنین ریسک بالاتری از واکنش التهابی یا حساسیت به مواد کوکتل در مزوتراپی نسبت به PRP را نشان میدهند.
در برخی موارد نادر، مزوتراپی مو با عوارض جدیتری همراه بوده است: گزارشهایی از نکروز چربی زیرپوست، آبسههای اسکالپ و ریزش مو اسکاری (scarring alopecia) وجود دارد.
| عامل / نوع عارضه | پی آر پی مو | مزوتراپی مو | توضیحات و منابع |
| قرمزی و تورم محل تزریق | شایع، خفیف و گذرا | شایع، ممکن است شدیدتر باشد | پی آر پی معمولاً 24–48 ساعت باقی میماند، مزوتراپی ممکن است چند روز طول بکشد. |
| درد و خارش | خفیف، کوتاهمدت | خفیف تا متوسط، ممکن است طولانیتر باشد | هر دو روش درد دارند، اما مزوتراپی گاهی نیاز به بیحسی دارد. |
| کبودی و خونریزی کوچک | نادر، جزئی | شایعتر، مخصوصاً در افراد با پوست حساس | کبودی پی آر پی کمتر و سریعتر برطرف میشود. |
| واکنش آلرژیک | بسیار نادر (تقریباً صفر) | ممکن است به مواد کوکتل، متوسط | پی آر پی از پلاسمای خود فرد استفاده میکند، مزوتراپی ترکیبات متفاوت دارد. |
| عفونت محل تزریق | بسیار نادر | نادر، ولی کمی بیشتر از PRP | رعایت استریل بودن در هر دو روش ضروری است. |
| ریزش غیرمنتظره یا اسکار | نادر، گزارش محدود | نادر ولی بیشتر از PRP؛ شامل آلوپسی موضعی یا نکروز پوست | بهویژه در کوکتلهای نامرغوب و تزریق غیرتخصصی |
| سایر عوارض جدی | کبودی مختصر، سردرد گذرا | کبودی، التهابات طولانی، آبسه یا اسکار در موارد نادر | انتخاب پزشک باتجربه و کلینیک معتبر ریسک را به حداقل میرساند. |
انتخاب درمان ریزش مو مثل پی آر پی مو یا مزوتراپی باید با توجه به سن و ویژگیهای فردی بیمار انجام شود. پاسخدهی به این روشها در سنین مختلف متفاوت است به این دلیل که ظرفیت ترمیم سلولی، فعالیت فولیکول و عوامل بیولوژیک با افزایش سن تغییر میکند.
در این بازه سنی، توان ترمیم سلولی و فعالیت فولیکولها بسیار بالاست، بنابراین پی آر پی مو بیشترین اثربخشی را دارد. طبق مطالعات تحقیقاتی، افراد جوانتر (۱۸–۳۴) با حدود ۷ جلسه PRP به افزایش تراکم مو ~۲۰ مو در هر سانتیمتر مربع دست یافتهاند.
افراد در این سن سریعتر پاسخ میدهند و نگهداری نتایج در آنها آسانتر است. شروع زودهنگام میتواند از پیشرفت ریزش جلوگیری کند و احتمال نیاز به روشهای تهاجمیتر مثل کاشت مو را کاهش دهد. این سن بهترین نقطه برای درمان محافظهکارانه با حداقل ریسک و بیشترین بازگشت سرمایه بیولوژیک است.
در این دهه، ریزش مو معمولا بیشتر پیشرفته است و سلولهای فولیکولی فعالیت کمتری دارند. تحقیقات عملی نشان میدهد که مزوتراپی مو در بیماران بین ۲۵ تا ۵۵ سال، به ویژه در کسانی که ریزش تازه یا در حال پیشرفت دارند، نتایج مطلوبی ارائه میدهد.
ترکیب مزوتراپی با پی آر پی مو نیز روشی موثر است: یک گزارش موردی نشان داده که مزوتراپی به همراه سه جلسه PRP در زنان ۲۸–۳۷ سال ایمن است و نتیجه رضایتبخش داشت. در این گروه، ترکیب درمانی میتواند مزایای ترمیمی پی آر پی را با تغذیه و حمایت مزوتراپی ادغام کند.
مطالعات جدید نشان دادهاند که افراد بالای ۶۵ سال نیز با پی آر پی مو پاسخ دریافت میکنند، اما به جلسات بیشتری (میانگین ۱۴ جلسه در مطالعه) نیاز دارند تا تراکم مو را افزایش دهند. هرچند آثار در این سنین در مقایسه با جوانترها کمتر است، اما پی آر پی همچنان ایمن و قابل تحمل ارزیابی میشود.
هدف در این سن، حفظ موهای باقیمانده و بهبود کیفیت آن است، نه لزوما بازسازی کامل. اگر ریزش شدید و بیمار شرایط و پوشش مناسب داشته باشد، گزینه کاشت مو نیز قابل بررسی است، به شرطی که در کلینیک کاشت مو دکتر نجف بیگی معتبر و با پزشک باتجربه انجام شود.
بیشتر بخوانید: بهترین کلینیک کاشت مو در تهران
انتخاب بین پی آر پی مو و مزوتراپی به شرایط فرد، شدت ریزش مو و اهداف درمان بستگی دارد، اما شواهد علمی نشان میدهد که پی آر پی مو در بیشتر موارد ایمنتر، موثرتر و با دوامتر است. پی آر پی با استفاده از پلاسمای خود فرد، فاکتورهای رشد را مستقیما به فولیکولها میرساند و خطر آلرژی یا عوارض جدی را به حداقل میرساند، در حالی که مزوتراپی به دلیل ترکیبات مختلف محلولها ممکن است واکنشهای التهابی یا حساسیتی ایجاد کند.
همچنین ترکیب پی آر پی و مزوتراپی در موارد ریزش پراکنده یا بعد از کاشت مو میتواند اثر سینرژیک داشته باشد و کیفیت، تراکم و سلامت موها را بهبود بخشد. برای دستیابی به نتایج پایدار و کاهش ریسک عوارض، انتخاب یک کلینیک معتبر و پزشک باتجربه حیاتی است.
مراجعه به مراکزی که تجربه موفق در استفاده از پی آر پی مو دارند، میتواند تفاوت قابل توجهی در نتیجه نهایی ایجاد کند. اگر به دنبال درمان موثر و ایمن برای ریزش مو هستید، برنامهریزی و درمان تحت نظارت کلینیک کاشت مو دکتر نجف بیگی بهترین گزینه محسوب میشود تا رشد موهای شما تقویت شده و سلامت فولیکولها حفظ شود.
منبع: لینک
نتایج پی آر پی مو به طور کامل دائمی نیست، اما با جلسات نگهداری منظم (هر ۶–۱۲ ماه) میتوان تراکم و سلامت موها را حفظ کرد. اثربخشی آن بستگی به سن، شدت ریزش و کیفیت فولیکولهای باقیمانده دارد.
خیر، مزوتراپی معمولا نیاز به استراحت طولانی ندارد. کمی قرمزی، تورم یا خارش در محل تزریق ممکن است، اما اکثر بیماران همان روز یا روز بعد میتوانند فعالیتهای روزانه را از سر بگیرند.
بله، این ترکیب میتواند به تثبیت فولیکولهای تازه کاشتهشده، کاهش ریزش و افزایش تراکم کمک کند، البته باید تحت نظارت متخصص و در کلینیک معتبر انجام شود.
پی آر پی مو در همه سنین قابل انجام است، اما پاسخدهی در سنین جوانتر سریعتر و موثرتر است. افراد بالای ۶۰ سال نیاز به جلسات بیشتری دارند.
ارسال دیدگاه