علت ریزش موی ناگهانی چیست؟

علائم ریزش موی ناگهانی چیست؟

ریزش موی شدید یکی از مشکلات رایج در میان افراد است که می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. این عارضه به شکل‌های متفاوتی بروز می‌کند و نشانه‌های آن بسته به شدت و علت اصلی متفاوت است. در ادامه به بررسی جزئی‌تر رایج‌ترین علائم ریزش موی ناگهانی خواهیم پرداخت:

 نازک شدن تدریجی موها

نازک شدن موها یکی از شایع‌ترین نشانه‌های ریزش مو است که معمولاً در افراد مسن یا به دلیل تغییرات هورمونی مشاهده می‌شود. در مردان، این فرایند اغلب با عقب رفتن خط رویش مو در ناحیه پیشانی و شقیقه‌ها شروع می‌شود و به‌تدریج به بخش‌های بالایی سر گسترش می‌یابد.

در زنان، ریزش مو بیشتر به شکل کم‌پشت شدن ناحیه مرکزی سر دیده می‌شود و خط فرق مو پهن‌تر می‌شود. در موارد پیشرفته‌تر، زنان یائسه ممکن است با نوع خاصی از ریزش به نام “آلوپسی فیبروزینگ پیشانی” مواجه شوند که با عقب رفتن خط رویش مو در پیشانی همراه است.

 طاسی دایره‌ای یا لکه‌ای

ریزش موی شدید به شکل لکه‌های طاس گرد یا بیضی‌شکل یکی دیگر از علائم قابل‌توجه است. این نوع ریزش مو که اغلب ناشی از بیماری‌های خودایمنی مانند آلوپسی آره‌آتا است، می‌تواند روی پوست سر، ابروها یا حتی ریش ظاهر شود.

در برخی موارد، قبل از ایجاد لکه‌های طاسی، فرد ممکن است در ناحیه درگیر احساس خارش، سوزش یا حتی درد داشته باشد. این نشانه‌ها معمولاً با التهاب ریشه‌های مو مرتبط هستند و نیاز به پیگیری پزشکی دارند.

 شل شدن ناگهانی موها

یکی از علائم کمتر شناخته‌شده ریزش مو، شل شدن ناگهانی تارهای مو است که اغلب در اثر شوک‌های فیزیکی یا روانی بروز می‌کند. عواملی مانند بیماری‌های شدید، جراحی‌های بزرگ، استرس‌های عاطفی، یا کاهش وزن شدید می‌توانند ریشه‌های مو را ضعیف کرده و باعث شوند موها هنگام شانه زدن، شستن یا حتی لمس کردن به مقدار زیادی بریزند.

این نوع ریزش که “تلوژن افلوویوم” نام دارد، معمولاً موقتی است و پس از رفع عامل استرس‌زا، موها به تدریج رشد طبیعی خود را از سر می‌گیرند.

 ریزش موی سراسری

ریزش موی سراسری زمانی رخ می‌دهد که تمام موهای بدن دچار ریزش می‌شوند. این نوع ریزش معمولاً به علت بیماری‌های جدی یا درمان‌های پزشکی خاصی مانند شیمی‌درمانی اتفاق می‌افتد.

در بیشتر موارد، پس از پایان دوره درمان و بهبود شرایط جسمی، موها به‌تدریج شروع به رشد می‌کنند. با این حال، سرعت و کیفیت رشد مجدد موها به وضعیت سلامتی فرد و نحوه مراقبت‌های پس از درمان بستگی دارد.

 پوسته‌ریزی و خارش پوست سر

وجود پوسته‌های ضخیم، خارش، التهاب و حتی ترشح ممکن است نشانه عفونت‌های قارچی پوست سر باشد. یکی از شایع‌ترین این عفونت‌ها، تینه‌آ کپیتیس یا “کرم حلقوی” است که می‌تواند باعث ایجاد لکه‌های قرمز و خارش‌دار روی پوست سر شود.

در صورت عدم درمان، این عفونت‌ها می‌توانند منجر به ایجاد طاسی دائمی در ناحیه درگیر شوند. درمان‌های دارویی مانند کرم‌های ضدقارچ یا داروهای خوراکی معمولاً برای کنترل این وضعیت تجویز می‌شوند.

علل ریزش موی ناگهانی

ریزش موی شدید و غیرمنتظره یکی از مشکلات شایع است که می‌تواند به دلایل مختلفی مانند عوامل ژنتیکی، بیماری‌های خودایمنی، استرس یا حتی عفونت‌های پوستی رخ دهد. برخی از این علل منجر به ریزش دائمی مو می‌شوند، در حالی که برخی دیگر با درمان مناسب قابل بازگشت هستند. در ادامه به بررسی مهم‌ترین دلایل ریزش موی غیر منتظره خواهیم پرداخت:

ریزش مو به دلیل آسیب دائمی به فولیکول‌ها (آلوپسی اسکار)

آلوپسی اسکار نوعی ریزش موی دائمی است که در آن فولیکول‌های مو به دلیل آسیب‌های جدی دچار تخریب می‌شوند و دیگر قادر به تولید مو نیستند. این نوع ریزش معمولاً با التهاب شدید همراه است که به بافت‌های اطراف فولیکول نیز آسیب می‌زند و باعث ایجاد زخم می‌شود. درمان این نوع ریزش دشوار است و در برخی موارد ممکن است به کاشت مو نیاز باشد. در ادامه به عوامل مرتبط می‌پردازیم:

بیماری‌های خودایمنی

بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس دیسکوئید (DLE) و لیکن پلان می‌توانند سیستم ایمنی بدن را علیه فولیکول‌های مو تحریک کنند و باعث ریزش دائمی مو شوند. این بیماری‌ها با التهاب شدید، قرمزی و خارش پوست سر همراه هستند. آلوپسی فیبروزینگ پیشانی (FFA) نیز نوعی بیماری خودایمنی است که معمولاً در زنان یائسه دیده می‌شود و باعث عقب رفتن خط رویش مو می‌شود.

عفونت‌های باکتریایی و قارچی

عفونت‌های جدی مانند فولیکولیت دکالوانس (التهاب و عفونت مزمن فولیکول‌های مو) و سلولیت چرکی می‌توانند فولیکول‌های مو را تخریب کنند. همچنین عفونت‌های قارچی مانند تینه‌آ کپیتیس (کرم حلقوی) در صورت عدم درمان به‌موقع می‌توانند موجب طاسی دائمی شوند.

 ریزش مو با قابلیت بازگشت (آلوپسی غیر اسکار)

در این نوع ریزش، فولیکول‌های مو به طور دائمی از بین نمی‌روند و با شناسایی و درمان علت، رشد موها ممکن است از سر گرفته شود. ریزش موی غیر اسکار اغلب به علت بیماری‌های موقتی، تغییرات هورمونی یا استرس‌های شدید ایجاد می‌شود. در ادامه به عوامل مرتبط می‌پردازیم:

آلوپسی آندروژنیک (ریزش موی ارثی)

این نوع ریزش مو به علت وراثت و تغییرات هورمونی (افزایش حساسیت به هورمون دی‌هیدروتستوسترون یا  DHT) رخ می‌دهد. ریزش موی ارثی در مردان با عقب رفتن خط مو در پیشانی و طاسی بخش‌های میانی سر همراه است. در زنان، نازک شدن موهای ناحیه مرکزی سر بدون از بین رفتن خط رویش مشاهده می‌شود.

آلوپسی آره‌آتا

یک بیماری خودایمنی که سیستم ایمنی بدن به فولیکول‌های مو حمله کرده و باعث ریزش تکه‌ای موها می‌شود. این نوع ریزش معمولاً به شکل لکه‌های گرد و طاس ظاهر می‌شود و ممکن است نواحی دیگری مانند ابروها و مژه‌ها را نیز درگیر کند.

تلوژن افلوویوم

این نوع ریزش موقتی است و معمولاً در اثر شوک‌های فیزیکی یا روانی مانند جراحی، بیماری‌های شدید، استرس، زایمان، کمبودهای تغذیه‌ای (مانند کمبود آهن و روی) و کاهش وزن ناگهانی رخ می‌دهد. در این حالت، تعداد زیادی از موها به‌طور هم‌زمان وارد فاز استراحت (تلوژن) می‌شوند و ریزش گسترده‌ای را تجربه می‌کنند.

آناژن افلوویوم

این نوع ریزش معمولاً در اثر درمان‌های شیمی‌درمانی، پرتودرمانی یا استفاده از داروهای سرطانی رخ می‌دهد. شیمی‌درمانی به‌طور مستقیم سلول‌های در حال تقسیم را تحت تأثیر قرار داده و باعث توقف رشد موها می‌شود. با پایان درمان، رشد موها معمولاً از سر گرفته می‌شود.

عوامل جانبی و محیطی

عوامل محیطی و سبک زندگی نقش مهمی در سلامت مو دارند. این عوامل اغلب با تغییرات مثبت در شیوه زندگی و مراقبت مناسب قابل کنترل هستند. در ادامه به عوامل مرتبط می‌پردازیم:

• استرس و اضطراب: استرس و اضطراب مزمن می‌توانند تولید هورمون کورتیزول را افزایش دهند. کورتیزول بیش از حد باعث تضعیف فولیکول‌های مو شده و منجر به ریزش مو می‌شود. بسیاری از افراد بعد از تجربه یک حادثه استرس‌زا، ریزش موی شدید را تجربه می‌کنند.
• کمبود مواد مغذی: تغذیه نادرست و رژیم‌های سخت غذایی می‌توانند منجر به کمبود مواد مغذی ضروری برای رشد مو شوند. موها برای سالم ماندن به مواد مغذی مانند آهن، روی، ویتامین  D، بیوتین و پروتئین نیاز دارند. کمبود این مواد می‌تواند به ریزش موی گسترده منجر شود.
• مدل‌های موی تنگ و فشرده: مدل‌های مویی که فشار زیادی به ریشه مو وارد می‌کنند، مانند دم‌اسبی‌های سفت، بافت‌های محکم و استفاده مکرر از ابزارهای حرارتی (سشوار و اتو مو) می‌توانند باعث آسیب به فولیکول‌ها و ایجاد آلوپسی کششی شوند. اگر این سبک‌های مویی به طور مداوم استفاده شوند، ممکن است ریزش مو دائمی شود.

تشخیص ریزش موی ناگهانی

تشخیص صحیح علت ریزش مو، اولین گام در درمان مؤثر آن است. پزشکان متخصص پوست و مو از روش‌های مختلفی برای ارزیابی وضعیت پوست سر و فولیکول‌های مو استفاده می‌کنند. این فرآیند شامل بررسی سوابق پزشکی، معاینه فیزیکی و انجام آزمایش‌های تخصصی است. در ادامه به مهم‌ترین روش‌های تشخیص ریزش مو خواهیم پرداخت:

 بررسی سوابق پزشکی و خانوادگی

پزشک با پرسیدن سوالاتی درباره تاریخچه پزشکی فرد، از جمله سابقه خانوادگی ریزش مو، بیماری‌های قبلی و مصرف داروها، می‌تواند سرنخ‌های مهمی برای تشخیص علت ریزش مو به دست آورد. شرایطی مانند بیماری‌های خودایمنی، کمبودهای تغذیه‌ای و مشکلات تیروئید معمولاً در این مرحله شناسایی می‌شوند.

معاینه پوست سر و مو

در این مرحله، پزشک با استفاده از ابزارهای بزرگ‌نمایی، پوست سر و موها را به‌دقت بررسی می‌کند. وجود قرمزی، التهاب، پوسته‌ریزی یا زخم‌های باز می‌تواند نشان‌دهنده عفونت‌های قارچی یا بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس باشد. الگوی ریزش نیز می‌تواند در تشخیص آلوپسی آندروژنیک یا آره‌آتا کمک‌کننده باشد.

 آزمایش کشش مو (Pull Test)

آزمایش کشش مو یک روش ساده برای ارزیابی شدت ریزش مو است. پزشک چند تار مو را به‌آرامی می‌کشد تا ببیند چه تعداد مو به‌راحتی جدا می‌شوند. اگر تعداد زیادی مو جدا شوند، این نشان‌دهنده وجود مشکل در چرخه رشد موها مانند تلوژن افلوویوم است.

 آزمایش خون

برای تشخیص مشکلات داخلی که ممکن است منجر به ریزش مو شوند، آزمایش خون انجام می‌شود. این آزمایش می‌تواند سطح هورمون‌های تیروئید، آهن، روی، ویتامین D و دیگر مواد مغذی را بررسی کند. بیماری‌هایی مانند کم‌خونی و مشکلات تیروئیدی معمولاً با این آزمایش شناسایی می‌شوند.

بیوپسی پوست سر

اگر علت ریزش مو مشخص نباشد، پزشک ممکن است بیوپسی پوست سر را پیشنهاد کند. در این روش، نمونه کوچکی از پوست سر برداشته شده و در آزمایشگاه تحت بررسی قرار می‌گیرد. این روش می‌تواند التهاب، عفونت‌های قارچی و بیماری‌های خودایمنی را تشخیص دهد.

پیشگیری از ریزش موی ناگهانی

پیشگیری از ریزش مو نیازمند مراقبت‌های منظم و ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی است. عواملی مانند تغذیه سالم، مدیریت استرس و رعایت اصول بهداشتی در حفظ سلامت موها نقش کلیدی دارند. در ادامه به روش‌های موثر برای جلوگیری از ریزش مو می‌پردازیم:

 مراقبت‌های شخصی و بهداشتی

• انتخاب محصولات مناسب: از شامپوها و نرم‌کننده‌های ملایم و متناسب با نوع موهای خود استفاده کنید تا از خشکی و آسیب جلوگیری شود.
• اجتناب از مدل‌های موی تنگ: بستن موها به‌صورت دم‌اسبی سفت یا بافت‌های محکم می‌تواند به مرور زمان باعث آلوپسی کششی و ریزش دائمی موها شود.
• کاهش استفاده از ابزارهای حرارتی: استفاده مکرر از سشوار، اتو مو و بابلیس می‌تواند موها را خشک و شکننده کند. استفاده از این وسایل باید محدود و با دمای کم انجام شود.

 تغذیه سالم و متعادل

• هیدراته ماندن: نوشیدن آب کافی به حفظ رطوبت و سلامت پوست سر و موها کمک می‌کند.
• مصرف مواد مغذی: رژیم غذایی غنی از ویتامین‌های گروه  B، آهن، روی، بیوتین و ویتامین D می‌تواند رشد موها را تقویت کند. مواد غذایی مانند سبزیجات برگ‌سبز، ماهی‌های چرب، تخم‌مرغ و مغزها منابع مفیدی هستند.

مدیریت استرس و بهبود سبک زندگی

• خواب کافی: خواب منظم و باکیفیت به تعادل هورمون‌های بدن و رشد بهتر موها کمک می‌کند.
• فعالیت بدنی منظم: ورزش منظم گردش خون را بهبود می‌بخشد و فولیکول‌های مو را تغذیه می‌کند.
• تمرینات ذهن‌آرامی: یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفسی می‌توانند در کاهش استرس و بهبود چرخه رشد موها موثر باشند.

محافظت از موها در برابر عوامل محیطی

• استفاده از کلاه یا روسری: برای جلوگیری از آسیب‌های ناشی از تابش مستقیم خورشید یا آلودگی هوا، از پوشش‌های مناسب برای موها استفاده کنید.
• پرهیز از شنا در آب‌های آلوده: آب استخرها حاوی کلر است که می‌تواند موها را خشک و شکننده کند. استفاده از کلاه شنا یا شستشوی سریع موها پس از شنا توصیه می‌شود.

 مراقبت‌های حرفه‌ای و پزشکی

• استفاده از مکمل‌های غذایی: در صورت کمبود مواد مغذی، پزشک می‌تواند مکمل‌های مناسب مانند بیوتین یا آهن تجویز کند.
• مشاوره با متخصص: اگر ریزش مو ادامه‌دار یا شدید باشد، مراجعه به پزشک متخصص پوست و مو ضروری است. تشخیص زودهنگام می‌تواند از ریزش بیشتر جلوگیری کند.

روش‌های درمان ریزش موی ناگهانی

درمان ریزش مو بسته به علت و شدت آن متفاوت است. برخی از روش‌های درمانی برای جلوگیری از پیشرفت ریزش مو و حتی بازگرداندن موهای از دست رفته طراحی شده‌اند. این روش‌ها شامل درمان‌های دارویی، کاشت مو طبیعی، تکنیک‌های مدرن مانند لیزر درمانی و تزریق پلاسما (PRP) هستند که در بهترین کلینیک کاشت مو در تهران انجام می شود. در ادامه به معرفی این روش‌ها خواهیم پرداخت:

 درمان‌های دارویی

• ماینوکسیدیل  (Minoxidil): یک داروی موضعی است که برای تحریک رشد مو و کاهش ریزش در مردان و زنان استفاده می‌شود. این دارو باعث گشاد شدن عروق خونی در پوست سر شده و تغذیه فولیکول‌های مو را بهبود می‌بخشد. ماینوکسیدیل به‌صورت محلول یا فوم عرضه می‌شود و نیاز به استفاده مداوم دارد.
• فیناستراید  (Finasteride): این داروی خوراکی مخصوص مردان است و با کاهش هورمون دی‌هیدروتستوسترون (DHT) که عامل اصلی ریزش موی آندروژنیک است، عمل می‌کند. مصرف مداوم فیناستراید می‌تواند ریزش مو را کاهش دهد و حتی باعث رویش مجدد موها شود.
• داروهای مکمل و تقویت‌کننده: مصرف مکمل‌های حاوی بیوتین، زینک، آهن و ویتامین D می‌تواند به رشد موها و تقویت آنها کمک کند. پزشک ممکن است این مکمل‌ها را در صورت کمبود مواد مغذی تجویز کند.

 جراحی کاشت مو

جراحی کاشت مو برای افرادی که دارای ریزش موی دائمی هستند، به‌ویژه در ریزش‌های ژنتیکی، توصیه می‌شود. در این روش، فولیکول‌های سالم از نواحی پرپشت سر (معمولاً پشت سر) برداشته شده و به نواحی کم‌پشت یا طاس منتقل می‌شوند. تکنیک‌های مدرنی مانند کاشت مو FUE  و کاشت مو FUT  نتایج طبیعی‌تر و ماندگارتری ایجاد می‌کنند.

 لیزر درمانی

این روش غیرتهاجمی از لیزرهای کم‌قدرت برای تحریک فولیکول‌های مو استفاده می‌کند. لیزر درمانی باعث بهبود گردش خون و افزایش فعالیت سلول‌های فولیکول می‌شود و می‌تواند ریزش مو را کاهش داده و رشد موها را تقویت کند.

 تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)

در این روش، نمونه‌ای از خون بیمار گرفته شده و پس از جداسازی پلاسما و پلاکت‌های آن، به پوست سر تزریق می‌شود. پلاکت‌ها حاوی فاکتورهای رشد هستند که باعث تحریک فولیکول‌های مو، افزایش ضخامت موها و تقویت رشد می‌شوند. این روش معمولاً به چندین جلسه درمانی نیاز دارد و نتایج تدریجی بهبود پیدا می‌کنند.

درمان‌های مکمل و خانگی

• درمان‌های گیاهی و ماساژ: استفاده از روغن‌های طبیعی مانند روغن کرچک، روغن نارگیل و روغن آرگان همراه با ماساژ پوست سر می‌تواند جریان خون را بهبود بخشیده و به تقویت موها کمک کند.

• تغییر سبک زندگی: رعایت تغذیه سالم، مدیریت استرس، خواب کافی و اجتناب از استفاده مکرر از ابزارهای حرارتی می‌توانند اثر مثبتی بر سلامت موها داشته باشند.

آیا کاشت مو برای درمان ریزش موی ناگهانی مناسب است؟

کاشت مو برای درمان ریزش موی ناگهانی معمولاً توصیه نمی‌شود، زیرا این نوع ریزش اغلب موقتی و ناشی از عوامل قابل درمان مانند استرس، تغییرات هورمونی، یا بیماری‌هایی مانند آلوپسی آره‌آتا است. ابتدا باید علت اصلی ریزش شناسایی و درمان شود. اگر پس از گذشت زمان، موها به طور طبیعی بازنگردند و ریزش موی دائمی ایجاد شود، می‌توان کاشت مو را به عنوان یک راه‌حل بررسی کرد. مشاوره با متخصص پوست و مو برای تشخیص دقیق و انتخاب روش مناسب ضروری است.

نکات مهم برای مراقبت بعد از درمان ریزش موی ناگهانی

برای مراقبت از موها بعد از درمان ریزش موی ناگهانی، رعایت نکات زیر بسیار موثر است:

• پیگیری علت اصلی ریزش: اگر ریزش موی شما به دلیل عوامل موقتی مثل استرس یا تغییرات هورمونی بوده است، مطمئن شوید که این عوامل مدیریت یا درمان شده‌اند.
• تقویت مو با تغذیه مناسب: غذاهای سرشار از ویتامین‌های A، C، E، و گروه B و مواد معدنی مثل آهن و زینک مصرف کنید. اگر پزشک مکمل تجویز کرده، مرتباً استفاده کنید.
• محافظت از موها: از شامپوهای ملایم و متناسب با نوع موی خود استفاده کنید و از شانه‌های نرم برای جلوگیری از آسیب به موهای حساس بهره ببرید.
• مراقبت از پوست سر: ماساژ ملایم پوست سر با روغن‌های طبیعی مثل روغن نارگیل یا آرگان، جریان خون را بهبود داده و رشد موها را تقویت می‌کند.
• سبک زندگی سالم: خواب کافی، کاهش استرس از طریق مدیتیشن یا ورزش، و پرهیز از دخانیات و الکل به بازسازی و رشد موها کمک می‌کند.
• اجتناب از فشار به موها: کشش زیاد روی موها مثل بستن محکم یا استفاده زیاد از وسایل حرارتی می‌تواند رشد موهای جدید را مختل کند.
• پیگیری درمان‌ها: اگر پزشک روش‌هایی مثل مزوتراپی یا PRP را پیشنهاد داده، جلسات را به‌موقع انجام دهید.

نتیجه‌گیری و اهمیت تشخیص به موقع

ریزش موی ناگهانی می‌تواند تجربه‌ای نگران‌کننده باشد، اما آگاهی از علل، علائم و روش‌های درمانی می‌تواند به مدیریت بهتر این مشکل کمک کند. انتخاب یک مرکز تخصصی معتبر برای تشخیص و درمان، گامی اساسی در بازیابی سلامت و زیبایی موها است.

 کلینیک کاشت مو دکتر نجف بیگی، به‌عنوان یکی از بهترین مراکز کاشت مو در تهران، با بهره‌گیری از جدیدترین تکنیک‌های کاشت مو و تیمی حرفه‌ای، خدماتی با کیفیت و نتایج ماندگار ارائه می‌دهد. با مراجعه به این کلینیک، می‌توانید از مشاوره تخصصی و راهکارهای درمانی مناسب برای مقابله با ریزش موی شدید بهره‌مند شوید.

منبع: لینک